Fotograferen is iets dat je moet leren; hoe vaker je ermee oefent, hoe beter je er in wordt. Daarnaast is het handig om een aantal basisregels te kennen. Een van de basisregels die een belangrijke rol speelt bij het maken van foto’s is de compositie. Dit is de manier waarop de onderwerpen op de foto georganiseerd zijn. Een goede compositie legt de nadruk op de juiste zaken; het trekt de ogen van de kijker naar het onderwerp.

cewe-gulden-snede

De gulden snede of de regel van derden?
Veel mensen zetten het onderwerp van hun foto in het midden. Maar als je onderwerp of horizon in het midden staat, dan krijg je vaak een wat saaie foto. Met een simpele truc kun je de foto veel spannender maken. In de wereld van de compositie bestaan daarvoor twee richtlijnen; de regel van derden en de gulden snede. Omdat de regels vrij veel op elkaar lijken – en om het niet direct te moeilijk te maken – focussen we in dit artikel op de gulden snede.

Wat is de gulden snede?
Zoals we al zeiden legt een goede compositie de nadruk op de juiste zaken. Uit wetenschappelijk onderzoek, blijkt dat mensen graag kijken naar een foto die is ingedeeld volgens de gulden snede. De gulden snede is een wiskundige benadering van compositie. Bij deze compositieregel deel je de foto op in negen vlakken. De negen vlakken hebben allemaal verschillende groottes; de vlakken in het midden zijn kleiner dan die aan de buitenkant. De vlakken verhouden zich tot elkaar volgens het gulden getal, dat een waarde heeft van ongeveer 1,62. Het gulden getal wordt aangeduid met de Griekse letter phi. Best een ingewikkeld verhaal, maar waar het op neerkomt, zie je in onderstaande afbeelding.

gulden-snede

Compositietruc
De vlakken zijn ongelijk verdeeld over het oppervlak. Om een goede compositie volgens de gulden snede te realiseren, zorg je ervoor dat de onderwerpen van je foto op of langs de lijnen van de gulden snede plaatst. Hoewel dat natuurlijk een beetje oefenen en zoeken is, gaat het je steeds gemakkelijker af naarmate je dit vaker oefent. Soms kan een stapje naar rechts, links of juist naar voren of achteren een veel betere compositie opleveren.

Stel, je bent met je familie op het strand en je wilt een mooie foto van de kinderen maken en daarbij oefenen met de gulden snede. Zorg er dan voor dat de horizon op de onderste of bovenste lijn valt van de gulden snede en je kinderen langs of op de rechter of linker verticale lijn van de gulden snede staan.
Sommige camera’s hebben een handige instelling, waarbij je foto al in negen vlakken wordt gedeeld. Dat maakt het vele malen makkelijker om een foto volgens de gulden snede te maken. Het leuke is; na een tijdje oefenen ga je merken dat je automatisch de onderwerpen op de lijnen van de gulden snede zet, zonder dat je je daar direct bewust van bent. Dat is het moment dat je gevoel begint te krijgen voor compositie; als de compositie namelijk niet goed is, dan vóel je dat.

Foto’s zonder gulden snede saai?
Natuurlijk is het niet zo dat foto’s die geen verdeling kennen volgens de gulden snede saai zijn. Integendeel zelfs. Een absoluut symmetrische foto, waarbij beide kanten van de foto gelijk aan elkaar zijn, kan ook en juist een heel spannend effect geven aan je foto.
Het is dan ook niet zo dat de gulden regel een ‘gouden regel’ is die je altijd en overal zou moeten toepassen. Net zoals dat met veel meer regels en richtlijnen in de fotografie gaat, is ook de gulden snede een richtlijn die je kunt toepassen als je je foto wat spannender wilt maken.

Veel succes met het maken van dat ene gouden plaatje mét gulden snede!